Jifunze Kiswahili

Simon Hunt alipata mabaki hayo ya mifupa katika mto, na yalisemekana kuishi mika zaidi ya 5,000. Mara moja aligundua kuwa alikuwa ni binadmu na akuwa muoga.

“Mfupa ulionekana wa kale, lakini wakati mmoja nilihisi kuwa haukuwa wa kale?” Ayuu alimfuata Simon.

“Sijui mifupa hiyo ingeonekana vipi iwapo ingekuwa ndani ya maji kwa miaka miwili, kwa hiyoje kama hili ndilo lillilotokea?”

Simone, mbunifu aliiona mifupa alipokuwa katika safari ndani ya boti. Halafu akaamua kuichukua, na kuichukua kwenye bondena kuigeuza ndani yam to ili kuishika

Beni: Mafuvu 16 na mifupa ya Binadamu vyagunduliwa katika Kijiji cha Kilya

Mafuvu kumi na sita na mifupa ya binadamu yaligunduliwa siku chache zilizopita huko Ntoma, katika kijiji cha Kilya, mkoani Beni (Kivu Kaskazini). Mifupa hii ilizikwa siku ya Jumamosi, Juni 28, wakati wa hafla iliyoandaliwa na Shirika la Msalaba Mwekundu mbele ya wakazi kadhaa wa eneo hilo.

Kulingana na vyanzo vya utawala wa ndani, haya ni mabaki ya raia waliouawa takriban miaka minne iliyopita na watu wanaoshukiwa kuwa waasi wa Uganda kutoka Allied Democratic Forces (ADF), kundi lenye silaha linaloendesha harakati zake katika eneo hilo. Kundi hili lenye silaha, ambalo linasikitisha kuwa linafanya kazi katika eneo hilo, linahusika mara kwa mara katika mauaji yanayolenga raia.

Ugunduzi huu wa kutisha sio wa kwanza katika eneo hilo. Miezi miwili iliyopita, mifupa mingine 94 ya binadamu ilitolewa na kuzikwa, pia huko Ntoma. Mamlaka zinabaini kwamba makaburi haya ya halaiki ni mabaki ya ukatili kadhaa uliofanywa dhidi ya raia wakati wa mashambulizi ya mara kwa mara ya makundi yenye silaha katika sehemu hii ya mkoa.

Ugunduzi huu wa kutisha wa mifupa ya binadamu huko Beni unakuja miezi miwili tu baada ya kufukuliwa kwa mabaki mengine 94 katika mji huo huo wa Ntoma.

Mauaji haya ya ADF huko Kivu Kaskazini ni sehemu ya mfululizo mrefu wa mashambulizi ambayo yamesababisha umwagaji damu mkubwa katika eneo la Beni. Mashambulizi ya mara kwa mara ya makundi yenye silaha yamesababisha makaburi mengi ya watu wengi yakiwa yametawanyika porini.

Kusambaza :

Mafuvu ya kale yatafutiwa kwao

Nchi ya Ujerumani imeanza kufanya uchunguzi ili kugundua asili ya mafuvu zaidi ya elfu moja kutoka katika koloni lake la zamani Afrika Mashariki.

Yaliyo mengi yanaaminika kutoka katika nchi ya Rwanda. Inaaminika kuwa mafuvu hayo yalisafirishwa kwa njia ya meli na kuingizwa nchini Ujerumani miaka mia moja iliyopita kwa shughuli za kujifunza hasa kwa mwanadamu anayejifunza maendeleo ya wanadamu.

Wahifadhi wa mali kale nchini Ujerumani walitumia miongo kadhaa katika kuyahifadhi na kwa sasa mafuvu hayo yameharibika sana.

Mafuvu hayo sasa yameunganishwa tena lakini nyaraka nyingi kuhusiana nayo nyingi zimekwisha potea.

Watafiti wanasema dalili bora zaidi ni maelezo yaliyoandikwa kwenye mifupa yenyewe kwa sasa.

Mafuvu ya kale yatafutiwa kwao

Nchi ya Ujerumani imeanza kufanya uchunguzi ili kugundua asili ya mafuvu zaidi ya elfu moja kutoka katika koloni lake la zamani Afrika Mashariki.

Yaliyo mengi yanaaminika kutoka katika nchi ya Rwanda. Inaaminika kuwa mafuvu hayo yalisafirishwa kwa njia ya meli na kuingizwa nchini Ujerumani miaka mia moja iliyopita kwa shughuli za kujifunza hasa kwa mwanadamu anayejifunza maendeleo ya wanadamu.

Wahifadhi wa mali kale nchini Ujerumani walitumia miongo kadhaa katika kuyahifadhi na kwa sasa mafuvu hayo yameharibika sana.

Mafuvu hayo sasa yameunganishwa tena lakini nyaraka nyingi kuhusiana nayo nyingi zimekwisha potea.

Watafiti wanasema dalili bora zaidi ni maelezo yaliyoandikwa kwenye mifupa yenyewe kwa sasa.

‘Amesalia mifupa ya binadamu tu’ kaka wa mateka wa Gaza ameimbia BBC

Kaka wa mateka Muisraeli anayeshikiliwa katika Ukanda wa Gaza ameambia BBC kwamba video ya Hamas inayomuonyesha kaka yake akiwa amedhoofika na dhaifu ni “aina mpya ya ukatili” ambayo imewaacha wazazi wake katika hali mbaya.

Hamas ilitoa picha za Evyatar David, 24, siku ya Jumamosi, akishtumu vikali Israel na viongozi wa Magharibi.

“Amesalia mifupa ya binadamu tu. Amekabiliwa na njaa kiasi kwamba anaweza kufa wakati wowote, na anateseka sana. Hawezi kuzungumza, hawezi kusonga,” kaka yake David Ilay alisema katika mahojiano Jumatatu.

Katika video, Evyatar anasema: “Sijala kwa siku kadhaa… ni nadra sana kupata maji ya kunywa.” Anaonekana akichimba anachosema litakuwa kaburi lake mwenyewe.

Familia za mateka zimemtaka Waziri Mkuu Benjamin Netanyahu kulipa suala la kuachiliwa mateka kipaumbele kwani ripoti zinaonyesha kuwa anaweza kuongeza operesheni za kijeshi.

Picha ya Evyatar ilitolewa baada ya Wanajihad wa Kiislamu wa Palestina kuweka video ya mateka mwingine, Rom Braslavski, ambaye amekonda na alikuwa akilia.

Wanaume wote wawili walitekwa nyara kutoka kwa tamasha la muziki la Nova wakati wa shambulio lililoongozwa na Hamas kusini mwa Israel tarehe 7 Oktoba 2023.

Ni miongoni mwa mateka 50 ambao bado wanazuiliwa huko Gaza, 20 kati yao wakiaminika kuwa hai.

Ilay David alisema babake hakutambua sauti ya mwanawe Evyatar mara moja kwenye video iliyotolewa na ameshindwa hata kupata lepe la usingizi. Aliongeza kuwa mama yake naye analia tu kila wakati.

“Kuona picha hizo za kaka yangu akiwa amesalia mifupa ya binadamu tu, huu ni ukatili wa aina mpya,” Bw David alisema. “Ni kitu kibaya zaidi anachoweza kupitia.”

Alitoa wito kwa viongozi wa dunia kuungana ili kumwokoa yeye na mateka wengine “kutoka kwa mikono ya mkatili…”.

“Kwa hiyo tunapaswa kuzingatia sana kuwasilisha ujumbe, ambao ni, Evyatar anakufa, tunahitaji kumpa dawa, kumpa chakula, chakula sahihi, na anahitaji kupata matibabu haya sasa hivi, vinginevyo atakufa.”

Hamas imekanusha kuwanyima chakula wafungwa kwa makusudi, ikisema kuwa mateka wanakula kile ambacho wapiganaji wao na watu wa Gaza wanakula.

‘Amesalia mifupa ya binadamu tu’ kaka wa mateka wa Gaza ameimbia BBC

Kaka wa mateka Muisraeli anayeshikiliwa katika Ukanda wa Gaza ameambia BBC kwamba video ya Hamas inayomuonyesha kaka yake akiwa amedhoofika na dhaifu ni “aina mpya ya ukatili” ambayo imewaacha wazazi wake katika hali mbaya.

Hamas ilitoa picha za Evyatar David, 24, siku ya Jumamosi, akishtumu vikali Israel na viongozi wa Magharibi.

“Amesalia mifupa ya binadamu tu. Amekabiliwa na njaa kiasi kwamba anaweza kufa wakati wowote, na anateseka sana. Hawezi kuzungumza, hawezi kusonga,” kaka yake David Ilay alisema katika mahojiano Jumatatu.

Katika video, Evyatar anasema: “Sijala kwa siku kadhaa… ni nadra sana kupata maji ya kunywa.” Anaonekana akichimba anachosema litakuwa kaburi lake mwenyewe.

Familia za mateka zimemtaka Waziri Mkuu Benjamin Netanyahu kulipa suala la kuachiliwa mateka kipaumbele kwani ripoti zinaonyesha kuwa anaweza kuongeza operesheni za kijeshi.

Picha ya Evyatar ilitolewa baada ya Wanajihad wa Kiislamu wa Palestina kuweka video ya mateka mwingine, Rom Braslavski, ambaye amekonda na alikuwa akilia.

Wanaume wote wawili walitekwa nyara kutoka kwa tamasha la muziki la Nova wakati wa shambulio lililoongozwa na Hamas kusini mwa Israel tarehe 7 Oktoba 2023.

Ni miongoni mwa mateka 50 ambao bado wanazuiliwa huko Gaza, 20 kati yao wakiaminika kuwa hai.

Ilay David alisema babake hakutambua sauti ya mwanawe Evyatar mara moja kwenye video iliyotolewa na ameshindwa hata kupata lepe la usingizi. Aliongeza kuwa mama yake naye analia tu kila wakati.

“Kuona picha hizo za kaka yangu akiwa amesalia mifupa ya binadamu tu, huu ni ukatili wa aina mpya,” Bw David alisema. “Ni kitu kibaya zaidi anachoweza kupitia.”

Alitoa wito kwa viongozi wa dunia kuungana ili kumwokoa yeye na mateka wengine “kutoka kwa mikono ya mkatili…”.

“Kwa hiyo tunapaswa kuzingatia sana kuwasilisha ujumbe, ambao ni, Evyatar anakufa, tunahitaji kumpa dawa, kumpa chakula, chakula sahihi, na anahitaji kupata matibabu haya sasa hivi, vinginevyo atakufa.”

Hamas imekanusha kuwanyima chakula wafungwa kwa makusudi, ikisema kuwa mateka wanakula kile ambacho wapiganaji wao na watu wa Gaza wanakula.