Nyuma ya pazia mavazi ya Spika!

KATIKA  Ukumbi wa Bunge la Tanzania, kila kengele ya kuashiria kuanza kwa kikao inapolia, macho ya wengi huelekea mlangoni kwa shauku kubwa.Pale, anapita Spika au Naibu Spika akiwa amejifunika vazi refu jeusi lenye nakshi za dhahabu, akitanguliwa na msafara wa ngariba aliyebeba Siwa ya mamlaka.

Mavazi haya, maarufu kama majoho au makoti ya kiseremoni, yamekuwa yakivutia hisia za watazamaji wengi, wakijiuliza nini hasa kimejificha nyuma ya vazi hilo linaloonekana kuwa na uzito mkubwa wa kiitifaki. Mavazi haya ya viongozi wakuu wa kiti si suala la fasheni tu, bali ni alama ya juu ya uadilifu na kanuni ya kutopendelea.

Kitaalamu, Spika anapovaa joho lake, inaashiria kuwa amevua utu wake wa kawaida na uchama wake, na badala yake amevua mivutano ya kisiasa na kuvaa vazi linalomwakilisha kila Mbunge na kila mwananchi bila ubaguzi.Ni ishara kuwa anapokuwa kwenye kiti kile, yeye ni mwamuzi wa haki aliyefungwa na sheria kuliko mapenzi yake binafsi.

Tofauti na Wabunge wengine ambao huvaa suti au mavazi ya kitaifa yanayoonesha uwakilishi wa majimbo yao, viongozi wa kiti huvaa majoho haya ili kutengeneza kile kinachoitwa  ‘nguvu ya mamlaka. Hii inasaidia kisaikolojia kuimarisha nidhamu ndani ya ukumbi; Mbunge anapomwangalia Spika aliye ndani ya joho, haoni rafiki yake wa kawaida, bali anaona kiti na mamlaka inayofanya kazi kwa mujibu wa Katiba.

Vazi hili linatenganisha nafasi ya uongozi na haiba ya mtu binafsi ili kulinda heshima ya mhimili huo. Upekee wa mavazi haya unajidhihirisha kupitia nakshi zilizomo, ambazo hutoa utambulisho wa haraka wa hadhi ya kiongozi aliyepo mbele ya ukumbi. Spika na Naibu Spika huvaa majoho yenye mapambo ya kifahari na nakshi nyingi za dhahabu pamoja na kola pana, kuashiria mamlaka yao ya mwisho kisheria.

Kwa upande mwingine, Makatibu wa Bunge huvaa majoho meusi yasiyo na nakshi za dhahabu, ishara kuwa wao ni watendaji na washauri wa kitaalamu wasiofungamana na siasa, huku Wenyeviti wa Bunge wakiyavaa majoho hayo pale tu wanaposhika kiti ili kuwapa heshima ya muda ya kuongoza mjadala. SOMA: Zungu spika mpya wa bunge

Utengenezaji wa makoti haya hufuata taratibu kali ili kukidhi mahitaji na heshima ya Bunge, ambapo hutumiwa vitambaa maalumu kama sufu nzito au hariri inayoweza kudumu kwa miaka mingi bila kupoteza mng’ao. Majoho haya hayatengenezwi kila siku; hushonwa mara moja mwanzoni mwa Bunge jipya au pale kiongozi mpya anapopatikana, yakizingatia vipimo sahihi vya mhusika ili kuleta taswira ya ukakamavu.

Ingawa zamani yalitengenezwa nje ya nchi, hivi sasa kuna jitihada za kutumia wataalamu wa ndani waliofuzu vigezo vya kimataifa ili kuakisi uzalendo wa kitanzania. Licha ya uzito na umuhimu wa majoho hayo, kiongozi anapomaliza muda wake wa utumishi haondoki na vazi hilo kama mali yake binafsi, bali huliacha kama sehemu ya urithi wa taifa.

Majoho haya ni mali ya Ofisi ya Bunge na huhifadhiwa kwenye makumbusho au vyumba maalum vya kumbukumbu baada ya kiongozi kustaafu. Hii inafanywa kwa sababu majoho hayo yamebeba historia ya nyakati muhimu na maamuzi mazito ya nchi, yakitunzwa kama urithi unaounganisha vizazi vilivyopita tangu enzi za Chifu Adam Sapi Mkwawa na viongozi wa sasa.

Mwisho, ni wazi kuwa mavazi haya ni kielelezo cha amani, utulivu, na uhalali wa kisheria wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania. Kwa mwananchi wa kawaida, kuelewa siri iliyopo nyuma ya majoho haya kunasaidia kuthamini utendaji wa Bunge na heshima ya mihimili ya dola. Kila nyuzi iliyoshonwa kwenye majoho haya inabeba dhamana ya uongozi, nidhamu, na heshima ya mhimili unaosimamia sheria na kuisimamia serikali kwa niaba ya wananchi.